Actiefiche draagvlak creëren

In alle Vlaamse scholen een gezond en duurzaam voedingsbeleid. Dat is de doelstelling van GoodFood@School. Door een draagvlak te creëren voor gezonde, duurzame voeding op jouw school effen je de weg naar een effectief voedingsbeleid.

Om een goed en duurzaam voedingsbeleid te creëren op jouw school is het belangrijk dat dat beleid door de hele school gedragen wordt. En daarom heb je een draagvlak nodig. Het zorgt ervoor dat de veranderingen die je wil doorvoeren niet ervaren worden als plotse beslissingen en het helpt je om consequent je beleid door te trekken in alle onderdelen van de school.

Stap 1: zoek bondgenoten:

Het is altijd makkelijker (en fijner) om met een geëngageerd groepje te starten dan om het allemaal in je eentje te doen. Ga daarom op zoek naar bondgenoten die mee rond het thema willen werken. Denk hiervoor aan gemotiveerde collega’s, leerlingen, de directie, geëngageerde ouders, ander schoolpersoneel, …

Zo begin je eraan:

• Ga na of er een al bestaande groep (bv. een gezondheidsraad, MOS-team, milieugroep, …) op je school is waar je het thema kan binnenbrengen. Spreek er ook over met de leerlingenraad.

• Overtuig je directie van het belang van het thema.

• Misschien weet je al wie van je leerlingen en collega’s een persoonlijke interesse heeft in dit thema. Spreek hen er zeker over aan en kijk ook verder. Er zijn vast nog meer gelijkgezinden op je school! Organiseer een leuke activiteit voor de leerlingen om hun interesse te wekken en pols daarna of er iemand deel zou willen uitmaken van een werkgroep rond gezonde en duurzame voeding op school. Denk aan activiteiten zoals een spel, quiz, escape room, film, soep obv voedseloverschotten, een plantaardige potluck, … De quiz, het escape room-bordspel en het klasgesprek van GoodFood@School vind je in het overzicht van ons lesmateriaal.

• Van een standje op een opendeur- of themadag kan je gebruik maken als laagdrempelige gespreksopener met leerlingen, collega’s en ouders die langskomen. Je kan er lekkere dingen aanbieden zoals gearomatiseerd kraantjeswater of gezonde tussendoortjes, of bezoekers blind verschillende soorten water laten proeven en laten raden welk water het kraanwater is. Wedden dat er interessante gesprekken ontstaan?

Stap 2: stel een werkgroep samen

Nu je weet wie mee aan de slag wil rond het thema, kan je een werkgroep opstarten. Zorg ervoor dat verschillende betrokkenen van de school vertegenwoordigd zijn: leerkrachten, maar idealiter ook leerlingen, keukenpersoneel, directie en ouders. Op deze manier wordt jullie project door de hele school gedragen.

Kom op regelmatige tijdstippen samen en maak er fijne samenkomsten van. Neembijvoorbeeld een lekker hapje of drankje mee!

Stap 3: onderteken het charter en ga aan de slag:

Door als school het GoodFood@School-charter te ondertekenen tonen jullie jullie engagement om werk te maken van een gezond en duurzaam voedingsbeleid. Communiceer hierover naar al het personeel, de leerlingen en de ouders en geef het ondertekende en ingekaderde charter een mooi plekje.

Natuurlijk moeten die woorden dan nog in daden worden omgezet. Met het stappenplan helpen we je om stap voor stap een sterk voedingsbeleid te realiseren. Voor inspiratie voor acties rond specifieke thema’s zoals voedselverspilling of vleesvermindering kan je terecht in onze actiefiches. Zit je toch even vast? Stuur ons een mailtje via info [at] goodfoodatschool.be en we helpen je graag verder!

Stap 4: omgaan met weerstand

De mens is een gewoontedier. Verandering kan daarom erg oncomfortabel aanvoelen en heel wat reactie uitlokken. Wanneer je het voedingsbeleid op school wil aanpassen, kan je dus wat weerstand krijgen van leerlingen, collega’s of ouders. Laat dit je zeker niet ontmoedigen, het is een normale reactie. We geven je een aantal tips om met deze weerstand om te gaan én om deze preventief aan te pakken:

• Werk stapsgewijs: wil je meer plantaardig aanbod en minder vlees bij de warme maaltijden? Super! Maar van de ene op de andere dag al het vlees schrappen zal waarschijnlijk niet erg enthousiast onthaald worden. Start liever met één veggiedag per week. Voor het bannen van ongezonde tussendoortjes en frisdranken kan je werken met een uitdoofbeleid.

• Leg de nadruk op wat er wél is, niet op wat je weghaalt. Worden de frisdrankautomaten weggehaald maar komen er watertaps (al dan niet met gearomatiseerd water) in de plaats? Wordt het broodje préparé vervangen door een vegetarische martino? Communiceer op een positieve manier over dit nieuwe aanbod!

• Geef inspraak. Bevraag de ouders over wat ze belangrijk vinden bij de maaltijden. Laat de leerlingen nieuwe maaltijden / tussendoortjes / broodjes proeven en mee kiezen wat wordt opgenomen in het menu. Werk bijvoorbeeld met een menucommissie.

• Zorg ervoor dat het keukenpersoneel mee is in het verhaal. Hun enthousiasme over nieuwe gerechten kan de leerlingen overtuigen om dit te proberen.

• Denk goed na over de naamgeving van bijvoorbeeld tussendoortjes, maaltijden en broodjes. Een “Thaise curry” of "groentenlasagne” zal sneller gekozen worden dan een “vegetarische curry” of “plantaardige lasagne”, door de vooroordelen die leerlingen (en volwassenen) vaak hebben over vegetarisch eten.

• Communiceer: informeer via verschillende kanalen (offline, online, in de klas, in de refter, op de speelplaats, …) over de inspanningen die jullie als school doen.

• Geef het tijd: vaak is er gewoon wat tijd nodig om aan nieuwe zaken te wennen.

Werk verschillende communicatie uit voor de diverse doelgroepen gelinkt aan de school. Communiceer zowel naar de directie, de leerkrachten, leerlingen, ouders, het keukenpersoneel …
Enkele aandachtspunten:

• Houd de boodschap simpel en duidelijk
• Gebruik humor (maar let op dat het niet te kwetsend is)
• Maak het positief (focus op wat erbij te winnen valt, in plaats van wat er te verliezen is)
• Steek emotie in de campagne en trigger mensen zo om in actie te komen

• Boek: Swift: How to Change Things When Change Is Hard – Chip Heath en zijn website.
• Boek: Thinking Fast & Slow – Daniel Kahneman en korte videouitleg.
• EVA vzw: Donderdag Veggiedag op school.