Don Bosco Zwijnaarde: Een grote school met een groot hart voor klimaat

Bij het eerste contact met leerkracht Anneleen viel ze ons op. Anneleen is een inspirerende vrouw met een hart voor natuur. En dat wil ze heel graag doorgeven aan haar leerlingen, met de handen in de prachtige moestuin.

Anneleen geeft al 25 jaar les in Don Bosco Zwijnaarde. Met 1685 leerlingen is dit één van de grootste scholen van Vlaanderen. De school ligt op een groot terrein (12 hectare) aan de rand van Gent, maar toch in een groene omgeving. Het is ook 1 van de 5 scholen die we dit schooljaar in Gent begeleiden.

Anneleens drijfveer wordt tijdens ons gesprek meteen duidelijk: "Klimaat is een heel belangrijk thema voor mij. Als leerkracht aardrijkskunde ben ik al een paar jaar actief bezig met MOS, en wou nu ook zelf iets concreet doen om klimaatverandering tegen te gaan. Daarom ben ik de cursus ‘moestuinieren voor scholen’ gaan volgen, georganiseerd door klimaatscholen Gent. Daar zagen we veel inspirerende voorbeelden van vooral lagere scholen. Dus dacht ik ‘dit wil ik ook op onze school’. We zijn dan gestart met een eigen moestuin op het rustigste plekje van de school.

In de eerste graad hebben we een ‘talentenuur’. Dit is een extra uur dat is ingevuld door de school waar leerlingen mogen kiezen waar ze zich willen in verdiepen. Groene vingers is hier ook onderdeel van. Hier geven we buiten les en brengen we natuureducatie bij: De seizoenen rond nadenken over hoe we biodiversiteit vorm geven en dit kunnen verbeteren."

Kruipt haar hart voor de natuur ook in haar voedingspatroon?: "Het is er onlosmakelijk mee verbonden. Ik ben zelf al jaren flexitariër. Gezonde voeding en bewegen is iets waar ik veel belang aan hecht. Ik kook graag en werk graag met groenten. Ik heb zelf 3 kinderen aan wie ik dit probeer mee te geven. We proberen zoveel mogelijk duurzame, eerlijke en lokale voeding te kopen via ‘Voedselteams’ en we zijn ook trouwe klant bij Oxfam wereldwinkel."

Om te beginnen zou ik dit zeker niet alleen kunnen. We doen dit met 2 leerkrachten en de tuinman van de school helpt ook vaak. Maar ook zonder de buren van de school zou deze moestuin niet zijn wat ze nu is. In periodes dat er geen school is nemen zij over en geven water, oogsten, …

We starten het schooljaar altijd met een bezoek aan de moestuin. De leerlingen spelen een spel en krijgen een klasplantje dat een schooljaar lang moet overleven. Een leuke uitdaging om het schooljaar te beginnen. Daarna gaan we van start met het zaaien en oogsten, onkruid wieden, bloembollen planten, bloemenweide zaaien en krijgen ze een les over composteren.

In de herfst en winter gaan we noten rapen, bekijken we de kwaliteit van de grond en maken we de moestuin winterklaar. We maakten ook al een zitkring met boomstammen, een insectenhotel, vetbollen, een egelhuisje en vogelnestjes in samenwerking met de technische school.

We proeven ook vaak allerlei zaken die uit de moestuin komen. Zo maakten we al pompoensoep, notentaart, kruidenthee, vloerbloesemsiroop (limonade), confituur van de bessen in de zomer, … We deden in het verleden ook een workshop rond plantaardig eten van GoodPlanet waarbij het belang van plantaardig eten werd verteld. Erna gingen we zelf aan de slag en maakten we een lekker plantaardige menu.

Vanaf februari starten we met een teeltplan waarbij we kijken welke groenten we wanneer willen en zoeken we naar de beste combinaties (we proberen natuurlijk oogst te vermijden in juli en augustus). Dit doen we aan de hand van een teeltplan.

"We zouden heel graag een klimaatschool worden. En er is veel aan het bewegen. Het ‘green team’ waakt hierover en heeft al veel verwezenlijkt op gebied van afval, mobiliteit, energie, isolatie, ontharding van de speelplaats en natuurlijk ook rond voeding.

Zo is er sinds dit jaar een gloednieuw restaurant op school en wordt er vers gekookt met een mooie variatie in het aanbod. Er is altijd soep en je kan steeds een vegetarisch optie kiezen. Je kan er ook broodjes maken en er is een saladbar waar leerlingen zelf kunnen uitscheppen. We merken dat er een enorme verbetering is op vlak van voedselverspilling nu ze zelf hun porties kunnen opscheppen.

Maar er is zeker nog verbetering mogelijk rond het vegetarische aanbod. Momenteel is er niet voldoende variatie en het zou ook aantrekkelijker kunnen gemaakt worden. Vroeger was er een vegetarische dag, sinds enkele jaren is dat er niet meer. We merken wel dat het draagvlak groter wordt, zowel onder de leerkrachten als de leerlingen dus hopelijk kunnen we hier binnenkort weer verandering in brengen."

• Begin gewoon met een moestuin, kinderen vinden het heel leuk om buiten bezig te zijn! Het zijn voor mij persoonlijk ook de uren waar ik zelf enorm veel energie uithaal.
• Informeer de leerlingen genoeg als je een actie op poten zet. Vertel ze waarom je als school iets doet, zo vergroot je meteen het draagvlak en heeft het veel meer kans op succes!