Hoe kunnen we schoolmaaltijden duurzamer en gezonder maken?

Een gezond en duurzaam voedingsbeleid in alle Vlaamse lagere en middelbare scholen tegen 2021, dat is nog steeds de doelstelling van GoodFood@School. Loes Neven van het Vlaams Instituut Gezond Leven leert ons dat 66% van de lagere schoolkinderen in Vlaanderen die op school blijven eten kiezen voor een warme maaltijd. In het middelbaar is dat 62%. Als we weten dat 82% van de lagere scholen en de helft van de middelbare scholen voor die maaltijden samenwerken met een externe cateraar, dan hebben zij een belangrijke rol te spelen op weg naar dat gezond en duurzaam voedingsbeleid. Tijd voor een gesprek.

Het Vlaams Instituut Gezond Leven stelt met haar schoolmaaltijdengids, de vernieuwde voedingsdriehoek en andere richtlijnen heel wat materiaal ter beschikking om de ideale gezonde en duurzame schoolmaaltijd te bereiden. Toch lijkt het in de praktijk minder vlot te lopen.

Arthur Hanssens van Hanssens Catering pleit voor een stapsgewijze werking: “Wij werken doorgaans met meerjarencontracten. Dan kiezen we bijvoorbeeld voor een geleidelijke vermindering van de vleesporties over die periode en een stijging van de porties groenten.” Het is een manier om nieuwe gewoontes te creëren bij het publiek en de mindset te doen veranderen. “We zien nu nog vaak dat directies of de keukenmedewerkers niet altijd mee zijn met de nieuwe hoeveelheden.”

Ook Ann Biebuyck van Umami Catering gaat voor “een evolutie in plaats van een revolutie”, maar hamert ook op het belang van een goede communicatie. “Goed communiceren met de klant en hen sensibiliseren is heel belangrijk, maar we vragen ook hun engagement.”

Is het dan niet meer dan een kwestie van tijd voor de scholen automatisch gezonde en duurzame maaltijden aanbieden? Valentine Boone van Sodexo Catering kijkt over de taalgrens. In Wallonië wordt er sinds 2012 gewerkt met een basislastenboek voor alle scholen. “Een nieuwe versie van dat modellastenboek is nu in de maak, met meer aandacht voor duurzaamheid.” In Brussel is er dan weer het Good Food-label voor grootkeukens, dat toont hoeveel inspanningen ze doen voor duurzame maaltijden.

“Vroeger draaide alles om de prijs”, vertelt Valentine, “We merken nu dat die niet meer allesbepalend is en dat gezonde en duurzame voeding ook een steeds belangrijker criterium wordt in de beslissingen bij aanbestedingen. Maar elke klant heeft ook zijn eigen verhaal en accenten die ze belangrijk vinden.”

Een label voor duurzame catering in Vlaanderen en een basislastenboek zijn dus een goed idee? Ook Ann van Umami Catering is het ermee eens. “Zo haal je het algemeen niveau sowieso omhoog en ik denk dat dat ons allemaal vooruit helpt.”

Arthur Hanssens ziet ook de meerwaarde van een duurzaamheidslabel. “Als zo’n label gekoppeld is aan een controleorgaan, hou je de aanbestedingen ook objectief.” Al heeft hij wel een opmerking: “Zo’n label moet wel haalbaar zijn voor iedereen, ook voor kleine cateraars. De structuur mag niet te log worden.”

Een label en een standaardlastenboek in Vlaanderen zouden dus handige hulpmiddelen zijn voor cateraars, zeker als gezonde en duurzame voeding, naast de prijs, ook als doorslaggevende criteria aanzien worden. Daarnaast blijft communicatie belangrijk, zowel van de cateraars naar de scholen, als binnen de school zelf naar leerlingen, medewerkers en ouders.