Op weg naar duurzame en gezonde schoolmaaltijden in heel Europa

Ongeveer een jaar geleden stapte Rikolto in School Food 4 Change, een 4-jarig project van een Europees consortium. Het doel? Gezonde en duurzame voeding tot de norm maken in de schoolkantines en het curriculum van zo’n 600.000 kinderen en jongeren over heel Europa. Afgelopen week verzamelden alle partners in het feeërieke, sneeuwwitte Tallinn om de geboekte vooruitgang te bespreken en ervaringen en opgedane kennis uit te wisselen.

In Tallinn maakten we samen met de 43 partners een eerste balans op. Tijdens het eerste projectjaar ging veel tijd naar het leren kennen van elkaars nationale en lokale aanpak. Ieder lid van de grote groep heeft eigen sterktes en een unieke manier om resultaten te boeken en daaruit kunnen de andere partners leren. Waar de Zweden bijvoorbeeld veel knowhow over duurzame en vaak gratis schoolmaaltijden hebben, staan de Tsjechen en Slovaken erg ver met hun farm 2 school twinnings. In de Dordogne zijn de schoolmaaltijden bijna 100% bio en lokaal en in Duitsland zit dan weer heel wat kennis rond het opleiden van cateraars en keukenpersoneel.

Er werden tijdens het eerste jaar ook duurzame criteria voor openbare aanbestedingen van schoolmaaltijden ontwikkeld. Aangezien niet alle lidstaten even ver staan, ontwierpen we twee sets van criteria: een minimale set voor de steden die nog moeten starten met openbare aanbestedingen en een uitgebreidere set voor steden die al een stuk verder staan. De implementatie hiervan zal de komende jaren volgen.

Rikolto is binnen het consortium verantwoordelijk voor het ontwikkelen van een kader voor een integrale aanpak van voeding op scholen. In Tallinn gaven we coaching aan de 12 partnersteden die elk op hun beurt 5 scholen selecteerden waarmee ze het komende jaar aan de slag gaan om in de diepte te gaan werken rond voeding op school.

Waarom we pleiten voor zo’n integrale aanpak? Simpel. Wanneer steden enkel inzetten op duurzame kantines, maar kinderen en jongeren niet weten waar hun voeding vandaan komt of wat de impact is op onze leefomgeving, blijft de maatschappelijke impact beperkt. Hetzelfde geldt ook omgekeerd. Als kinderen en jongeren in de klas leren over de impact van ons eten op het klimaat maar in een ongezonde en weinig duurzame schoolkantine (of in de frituur naast de school!) lunchen, blijft het effect van de lessen pure theorie. Rikolto wil het systeem op lange termijn veranderen en dat kan enkel als we kinderen en jongeren op school op een coherente manier in aanraking laten komen met voeding.

Hoe begin je aan een integraal voedingsbeleid op school? Een eerste stap die scholen kunnen zetten is het samenbrengen van alle betrokken actoren in en rond de school in een werkgroep. Rikolto bood in Tallinn een workshop aan om dit op een efficiënte manier te doen. Onze toolkit bleek een schot in de roos. Weten op wie je kan steunen en met wie je kan samenwerken is een eerste stap om samen tot gezonde, duurzame voeding op school te komen.

We keerden na twee dagen naar huis met heel wat inspiratie en gaan met veel nieuwe energie aan de slag voor een succesvol vervolg van dit bijzondere project.

Foto: Katrien Verbeke - Let Us