Wat schaft de pot na corona nog op school?

Wat schaft de pot na corona nog op school?

29/09/2021
Myrthe Peijnenborg
Myrthe Peijnenborg
Programma medewerker GoodFood@School bij Rikolto

Steeds minder warme maaltijden

“Warme maaltijden verdwijnen in tientallen scholen” kopten de kranten de afgelopen weken. Door de coronacrisis schrapten scholen tijdelijk de warme maaltijden. Dat bleek voor velen financiële en logistieke voordelen te hebben waardoor vele scholen nu beslissen om definitief te stoppen met de warme maaltijden.

Bij GoodFood@School vallen we niet van onze stoel bij deze berichtgeving, maar we zijn er natuurlijk niet gelukkig mee. Eerst en vooral: we nemen de scholen niets kwalijk. Het organiseren van de maaltijden ligt meestal bij het schoolpersoneel die dit er vaak extra moeten bijnemen.

Het definitief wegvallen van de maaltijden is echter een volgend teken aan de maatschappelijke wand: we hechten nog te weinig belang aan toegang tot goede voeding en voedselvaardigheden. Voedsel-wat? Dit is het hebben van kennis en vaardigheden om eten te kunnen plannen, regelen, kiezen en bereiden ten behoeve van een gezonde, veilige en duurzame voedingsinname. Als dit hoger op de maatschappelijke ladder zou staan, zouden we hier twee keer over nadenken.

Nochtans: tijdens de pandemie werden we om de oren geslagen met alarmerende berichten hierover. Over de link tussen een ongezonde levensstijl; overgewicht en corona. Over het recordjaar 2020 voor de voedselbanken. Hoera?
Helaas, alle zuurdesembroden die in bepaalde bubbels werden gebakken ten spijt, heeft dit niet geleid tot een breder maatschappelijk debat dat voeding verdient.

Het effect van het wegvallen van een voedingsaanbod op school

Een gezond en duurzaam voedingsaanbod op school is een belangrijke pijler wat het eetgedrag van leerlingen bepaalt. Dit wordt namelijk bepaald door drie factoren:

  1. Je drijfveren om gezonder en duurzamer te eten.
  2. Je competenties
  3. Je context

Een goed voedingsaanbod aanbieden op school is in België sowieso een belangrijke, vaak ontbrekende, schakel om kinderen over de hele lijn voedselvaardiger te maken (= inzetten op competenties) Worden deze maaltijden tijdens de lunch aangeboden (= factor ‘context’) is de kans veel groter dat je hiervoor kiest. Weten maakt de weg vrij naar goed eten! (= inzetten op factor ‘drijfveren’). De factor ‘context’ gaat natuurlijk verder. Dit gaat ook over de mogelijkheden binnen je sociale context, bijvoorbeeld binnen de draagkracht van het gezin. Het is niet verwonderlijk dat voor kinderen in kansarmoede deze maaltijden vaak noodzakelijk zijn. Het is een bijdrage uit de sociale kas van een ouderraad of een ander systeem dat maakt dat het vaak de enige voedzame maaltijd is die ze krijgen. Helaas is er nog geen systeem dat ze structureel toegang geeft tot een maaltijd. Daar hebben we het graag een volgende keer over.

We kunnen beter

In België bieden scholen maaltijden aan als extra dienst, het is geen kerntaak. Wat als we scholen wel het mandaat en de bijbehorende middelen geven zoals in veel andere landen gebeurt? Wat als het beleid nu de koe bij de spreekwoordelijke horens vat en hier werk van maakt? Dat geen enkel kind met honger in de les zit, maar evengoed dat elk kind voedselvaardiger wordt en later een gezonde levensstijl kan blijven vasthouden. Daar worden we allemaal beter, gezonder en blijer van.