Het klinkt mooi en verbindend: we zitten allemaal in hetzelfde Corona-schuitje. Dit strookt helaas niet met de realiteit. Sommige houden met moeite het hoofd boven water. Anderen hebben meer geluk. We hadden het al eerder over de verborgen slachtoffers van de gesloten scholen, en nu de scholen hier weer open zijn, zijn die problemen zeker niet van de baan. Wat is nu de impact van Corona op ons verhaal? Op de voeding die geserveerd wordt en op de leerlingen? Wat zijn mogelijke oplossingen?
De impact van corona op het voedingsaanbod op school
De impact van corona op het voedingsaanbod op school
Myrthe Peijnenborg
Programma medewerker GoodFood@School bij Rikolto
Schoolcatering staat onder grote druk
Cateraars hebben zware klappen gekregen en staan onder enorme druk. Schoolcatering mag dan één van de weinige sectoren zijn die terug kon opstarten, de aangepaste coronaproof vorm maakt het de spelers in deze markt niet gemakkelijk. Zo is de saladbar waar je zelf je portie groenten opschept niet mogelijk. De organisatie van de keuken is een stuk ingewikkelder geworden, waardoor er minder opties worden aangeboden. Daarnaast en misschien nog wel het meest verontrustende is dat cateraars onder zulke financiële druk staan, dat ze al vaker kiezen voor de populaire gerechten. Dit zijn helaas (nog?) niet de meest gezonde gerechten. Lees: pasta carbonara en frietjes. Gerechten met een lage foodcost en een hoog verkoopcijfer. Zo hoorde we van één school dat er kipnuggets met rijst en ananas uit blik werd geserveerd. Geen enkele groente… Hoe zorgen we ervoor dat onze leerlingen en onze cateraars niet voor zulk voldongen feit worden gesteld? Daar gaan we dringend een antwoord op moeten zoeken.
Gewichtstoename bij kinderen
De coronakilo’s, er wordt vaak wat lacherig over gedaan, een kilo’tje meer hoeft ook geen drama te zijn natuurlijk. Het kan echter wel een signaal zijn. Wat gebeurt er als de structuur van de schoolomgeving wegvalt? Uit onderzoek in Nederland blijkt dat Nederlandse kinderen meer tussendoortjes zijn gaan eten en minder zijn gaan bewegen. Bij 1 op 5 kinderen is het gewicht toegenomen. Bij kinderen met overgewicht is dit zelfs bij 40% het geval. Hoewel er nog geen cijfers uit België bekend zijn, zal dit niet heel anders zijn.
Het is niet alleen maar kommer en kwel:
1. zomerscholen
Deze zomer zetten heel wat steden en gemeenten extra in op zomerscholen. Door de lockdown liepen veel leerlingen een leerachterstand op en de zomerscholen waren hier een antwoord op. Om je geest te voeden heb je ook een gevulde maag nodig. Daarom besliste Stad Antwerpen om gratis gezonde schoollunches en fruit aan te bieden. Het aanbod bestond uit een boterhammenlunch met vegetarisch beleg, een stuk fruit en een drinkbus. 35 zomerscholen in Antwerpen schreven zich hier voor in en dat werd zeer positief onthaald. Een mooi voorbeeld van verschillende vliegen in één klap!
2. gezonde voeding op school, coronaproof!
Corona hoeft dan ook niet gelijk te staan met ongezonde voedingsgewoonten. Je kan als school een gezonde leefstijl blijven stimuleren, zonder dat je je als school in zotte bochten moet wringen. Oog voor Lekkers reikt alvast enkele haalbare tips aan:
Blijf kinderen, jongeren en ouders aanmoedigen om fruit mee te nemen naar school.
Gesneden fruit in een doosje is net zo veilig als een verpakte koek.
Schaf de wekelijkse gezonde tussendoortjes of andere gezonde schoolmaaltijden niet af, als de kleurcode van dat moment het aanbieden van maaltijden op school toelaat. Breng veiligheidslinten of looplijnen aan die de leerlingen veilig naar het eten ‘leiden’.
Voor de wekelijkse gezonde tussendoortjes van Oog voor Lekkers: was altijd de handen voor je fruit en groenten snijdt of eet. Laat enkel de leerkrachten fruit en groenten (veilig) verdelen, zodat de leerlingen enkel hun eigen portie aanraken. Spreek ook met de kinderen af dat ze onderling geen bekers of bordjes mogen wisselen of doorgeven aan elkaar.
Laat leerlingen in de eetzaal lunchen, als de kleurcode dat niet verbiedt. De inrichting van de refter nodigt meer uit om te eten dan het klaslokaal waar ze al de hele dag vertoeven.
Verbied kinderen niet om hun drinkbus mee te nemen, maar neem andere maatregelen. Ontsmet het waterfonteintje bv. regelmatig en waak erover dat ze de drinkbus niet tegen het kraantje houden. Zo kunnen leerlingen nog altijd op elk moment van de dag water drinken.
3. GoodFood@School
Met ons GoodFood@School programma blijven we bouwen aan die gezonde, duurzame en toegankelijke voeding op school. In het licht van de problemen hierboven is het des te belangrijker om dit thema te blijven aankaarten in scholen en het scholen zo makkelijk mogelijk te maken om hier op te blijven inzetten. Zo werken we nu in samenwerking met de Stad Antwerpen, maar idealiter komend schooljaar ook in Leuven, Brugge en Gent aan een toegankelijk en betaalbaar ontbijt of lunch, op maat van elke school.
Goed eten is een recht
Dat recht is mede door de coronacrisis, verre van evident. Ervoor zorgen dat iedereen, van jongs af aan, toegang heeft tot genoeg en gezond eten, dat is iets wat we samen kunnen. Als burgers, als moeder of vader, als boer, als school, als supermarkt, als overheid, als stad, als gemeenschap. Laat ons daar werk van maken.