GoodFood@Schooltraject stad Gent

Vaak is er wel veel goesting om rond voeding te werken of maken leerkrachten zich zorgen over lege en ongezonde brooddozen, maar is het moeilijk hier als individu iets aan te doen. Daarom kan het nuttig zijn om via deze begeleiding gebruik te maken van onze ervaring en expertise voor dat duwtje in de rug. We zorgen ervoor dat het thema gedragen wordt door de hele school en niet alles op de schouders van één individu terecht komt. Daarnaast hebben we heel wat ervaring met scholen en cateraars en denken we graag samen na over mogelijke oplossingen voor elk probleem dat op onze weg komt.

We ontwikkelen een samenhangend beleid op school dat tegemoet komt aan bestaande noden zoals

• een betere integratie van kansarme kinderen,

• mentaal en fysiek gezondere kinderen (wat leidt tot betere schoolresultaten op korte termijn en gezondere volwassenen in onze maatschappij op lange termijn),

• betrokken ouders die tevreden zijn over de school en het beleid,

• een duidelijke schoolvisie op voeding met respect voor mens en milieu

Alle Gentse scholen kunnen zich inschrijven! Zowel basis- als secundaire scholen en alle types onderwijs kunnen met deze trajectbegeleiding starten.

1. We creëren draagvlak op school door een werkgroep samen te stellen. Hierbij is het belangrijk dat verschillende groepen vertegenwoordigd worden zodat de acties op alle niveaus van de school gedragen worden. We proberen inbreng te krijgen van leerkrachten, leerlingen, directie, ouders, keukenpersoneel, brugfiguur…
2. We brengen de beginsituatie van de school in kaart door een nulmeting te doen. Dat is een vragenlijst die we samen overlopen om een beeld te krijgen van het voedingsaanbod, wat de school al doet op vlak van voedingseducatie en het bestaande voedingsbeleid op school.
3. Op basis van de nulmeting bepaalt de werkgroep prioriteiten en stellen we doelen op lange en korte termijn.
4. De werkgroep maakt een actieplan om deze doelen te bereiken. Hierbij maken we gebruik van de ‘Whole School Food Approach’ of integrale aanpak. We beperken ons met andere woorden niet tot een eenmalige les over gezonde voeding in de klas of een duurzaam recept in de refter, maar combineren op een structurele, consequente manier een duurzaam en toegankelijk voedingsaanbod met voedingseducatie, stippelen hier een beleid op school rond uit en betrekken hier ook ouders en de ruimere schoolomgeving bij. Dit alles natuurlijk volledig op maat van en binnen de draagkracht van de school.
5. We voeren het actieplan uit met de hele school en misschien zelfs met betrokkenheid van de buurt.
6. Na het uitvoeren van de acties evalueren we wat goed ging en wat beter kon. We stellen eventueel het actieplan bij als dat nodig is.
7. Wat we dit schooljaar bereikt hebben rond gezonde, duurzame voeding gieten we in een duidelijke visie om deze te verankeren in het beleid van de school. Op die manier willen we een structurele verandering verkrijgen op school.

Stad Gent financiert Rikolto om scholen te begeleiden in dit traject. De begeleiding kost jullie dus niks!

Als school beslis je zelf hoeveel tijd je in het traject wil en kan steken. We starten altijd met een nulmeting waarbij de school enkele gegevens moet aanleveren. Sowieso worden er 3 à 4 fysieke contactmomenten gepland met de werkgroep doorheen het schooljaar waarin acties bepaald en geconcretiseerd worden. Vervolgens is het de bedoeling dat de school, met ondersteuning van Rikolto deze actie(s) gaat uitvoeren. Indien gewenst kunnen er ook een of meerdere thematische sessies georganiseerd worden voor een bepaalde doelgroep (leerkrachten/leerlingen/ouders/de werkgroep…) waarin jullie met iemand van Rikolto dieper ingaan op een bepaald thema waarop de school wil inzetten. Daarnaast kunnen we ook langskomen om bijvoorbeeld uitleg te geven op een ouderraad of te ondersteunen bij een specifieke actie. In november het jaar nadien voorzien we een terugkommoment met alle deelnemende scholen waarbij ervaringen kunnen gedeeld worden.

We stellen in het begin van het traject een werkgroep samen waarin verschillende groepen vertegenwoordigd zijn:

• leerkrachten, ouders en/of leerlingen die graag acties bedenken en uitvoeren

• iemand die in de keuken staat of het eten klaarmaakt (indien er een keuken is uiteraard)

• iemand die binnen de school beslissingen kan nemen zoals de directie

• iemand die bezig is met communicatie in de school

• een brugfiguur

• enzovoort...

Sommige personen kunnen ook af en toe uitgenodigd worden op een samenkomst wanneer het relevant is.

Hoe meer groepen vertegenwoordigd zijn in de werkgroep, hoe meer de acties gedragen zullen zijn door de hele school.

Als jullie een grote school zijn, kan de werkgroep bestaan uit een kerngroep om efficiënt keuzes te maken en een brede groep aan enthousiastelingen om ideeën te verzamelen, te helpen bij uitvoering van acties en aan terug te koppelen zodat beslissingen gedragen zijn door de hele school.

Jullie stellen zelf de prioriteiten! Om gezonde, duurzame voeding wat concreter voor te stellen, creëerden we bij Rikolto 6 duurzame uitgangspunten.

1. minder vlees, meer plantaardig
2. lokaal en seizoensgebonden
3. duurzame productie
4. eerlijke handel
5. minder voedselverspilling
6. duurzame vis

Ook het verminderen van afval en het stimuleren van kraantjeswater voegden we toe als concrete uitgangspunten om het voedingsbeleid op school duurzamer te maken.

Deze thema’s kunnen toegepast worden op verschillende niveaus binnen een school. Zowel binnen het aanbod, educatie als beleid kan actie ondernomen worden in het kader van (1 van) de uitgangspunten. Op die manier sijpelt het thema door in de volledige schoolbeleving van de leerlingen, ouders en leerkrachten.

Heb je graag concrete inspiratie of kan je niet wachten om erin te vliegen? Bekijk dan hier onze actiefiches, waar je meteen zelf mee aan de slag kan.

De begeleiding van een GoodFood@School traject duurt 1 schooljaar. Natuurlijk is het de bedoeling dat de werkgroep daarna blijft bestaan en een vaste waarde van de school wordt. In het najaar na jullie begeleiding organiseren we een intervisiemoment voor alle deelnemende scholen. Dan worden jullie nog eens warm gemaakt om aan de slag te blijven gaan rond gezonde, duurzame en toegankelijke voeding en kunnen jullie ervaringen uitwisselen met de andere scholen.
Jullie kunnen ook na de begeleiding steeds bij ons terecht met vragen!

Rikolto helpt bij het doorlopen van het stappenplan zoals hierboven beschreven. Bij de opstart doen we een nulmeting met de trekkers van het project en helpen we bij het samenstellen van de werkgroep zodat niet alles op hun schouders terecht komt. We begeleiden de vergaderingen met de werkgroep om prioriteiten te stellen, een actieplan te maken, na de actie te evalueren en de acties te verankeren in het beleid van de school. Afhankelijk van het thema waar de school rond gaat werken en van de vraag van de school organiseren we een of meerdere thematische sessies met info, tips en tricks, gegeven door iemand van Rikolto. We kunnen langskomen op een ouderraad, leerlingenraad… om het project toe te lichten. Daarnaast zijn we maar al te graag aanwezig om te helpen op het moment van de actie. De werkgroep kan heel het jaar door bij ons terecht via mail of telefonisch met vragen.

Bekijk deze inspirerende voorbeelden van scholen die in het schooljaar van 2021-2022 het traject volgden.

Zeker! De projecten kunnen elkaar versterken. We werken geregeld samen met Brood(doos)nodig en zijn ook goed op de hoogte van LEkkers Op School. Het GoodFood@School traject kan perfect aanvullend zijn op deze projecten.

Hieronder enkele belangrijke voordelen van het GoodFood@School project aanvullend op Brood(doos)nodig of LEOS:

• We starten met het samenstellen van een werkgroep, zodat niet alles door één persoon getrokken moet worden. Tegelijkertijd verhogen we zo het draagvlak binnen de school.
• We bieden een duidelijke structuur en helpen met het opstellen van een actieplan voor zowel korte als lange termijn. Vaak is dit het nodige 'duwtje in de rug'.
• Tegelijkertijd hebben we heel wat ervaring met en expertise in het thema, van waaruit we de scholen kunnen ondersteunen en adviseren.
• We werken met een whole school approach waarbij de link wordt gelegd tussen het voedingsaanbod, educatie en schoolbeleid.

Het traject hoeft dus zeker niet als iets apart gezien te worden. Met de werkgroep kunnen we bestaande projecten versterken en hoeven we niet steeds van nul te beginnen. Als er al veel gaande is rond voeding op school kan het GoodFood@School traject zorgen voor een breder draagvlak, betere afstemming van de projecten en een duurzame verankering. Op die manier zorgt het traject voor een efficiëntere besteding van tijd en middelen i.p.v. extra werk voor één trekker.

In Gent is er trouwens de School Food Council. Dit is een groep van Gentse partners die de krachten bundelt om samen te streven naar een gezond en duurzaam voedingsbeleid op alle Gentse scholen. ​Zo hopen we ook voor scholen meer duidelijkheid en eenheid te creëren binnen het aanbod van trajecten, materiaal en subsidies in Gent. Hier vind je alvast een overzicht van het aanbod in Gent. Via de School Food Council zijn we op de hoogte van elkaar en kunnen we makkelijk contact opnemen om projecten af te stemmen op elkaar.